Hızlı Teklif Al
SEDEX (SMETA) Nedir?
SEDEX (Tedarikçi Etik Veri Değişimi) veri tabanı, tedarik zincirinde etik olarak sürdürülebilir üretim hakkında bilgi paylaşımı sağlayan dünyaca ünlü bir platformdur. SEDEX veri tabanı, üyelerin tedarikçi yönetimini desteklemesini ve bilgi alışverişi yoluyla riski azaltmasını sağlar. Böylece etik açıdan sorumlu iş uygulamalarında iyileştirme sağlanır.
SEDEX üyelik kategorileri nelerdir?
Şirketler, SEDEX veri tabanına türlerine göre A, B veya AB Üyesi olarak kaydolurlar.
A Üyeleri: Tedarik zincirinin sonudur, genellikle tedarikçilerini SEDEX aracılığıyla yönetmek isteyen perakendeciler.
B Üyeleri: Genellikle tedarik zincirinin başındaki üreticilerdir, sürdürülebilirlik performanslarına ilişkin verileri alıcılarıyla paylaşmaları istenir.
AB Üyeleri: Tedarik zincirinin ortasındaki işlem yapanlar ve tüccarlardır. Bir yandan tedarikçilerinden bilgi alıyorlar, bir yandan da müşterilerine sürdürülebilirlik performansları hakkında bilgi verirler.
Dünya çapında 30.000'den fazla üyesi olan SEDEX topluluğuna üye olarak tedarikçi ve/veya müşterilerinize, tedarik zincirinde sürdürülebilirlik açısından SMETA kataloğunun en iyi uygulama gereksinimlerini karşıladığınızın güvencesini sağlarsınız.
SMETA yönergelerine göre SEDEX denetimi geçiren ve bu bilgileri veri tabanında paylaşan firmalar, müşterilerine üretimde etik ve sosyal sürdürülebilirlik ilkelerine saygı duyduklarını gösterebilirler. Öte yandan müşteriler, tedarik zincirlerini bu ilkelere göre etkin bir şekilde yönetme ve böylece risklerini azaltma fırsatı yakalarlar.
SEDEX denetiminin faydaları aşağıdaki gibi sıralanabilir;
SMETA yönergelerine göre SEDEX denetimi geçiren ve bu bilgileri veri tabanında paylaşan firmalar, müşterilerine üretimde etik ve sosyal sürdürülebilirlik ilkelerine saygı duyduklarını gösterebilirler. Öte yandan müşteriler, tedarik zincirlerini bu ilkelere göre etkin bir şekilde yönetme ve böylece risklerini azaltma fırsatı yakalarlar.
SMETA, aşağıdaki noktaları göz önünde bulundurmak için standart bir denetim ve raporlama protokolü sağlar:
SMETA 2-pillar denetimi
• Çalışma standartları
• Sağlık ve güvenlik
• Tamamlayıcı unsurlar:
• Çevresel değerlendirme (temel)
• Yönetim sistemleri
• Çalışma hakkı
• Taşeronluk ve evden çalışma
SMETA 4-pillar denetimi, yukarıdakileri ve aşağıdakileri kapsar
• Çevresel değerlendirme (ayrıntılı)
• İş Ahlakı
SEDEX Danışmanlığı
SMETA denetimlerinin geçilmesi için öncesinde de çok ciddi bir hazırlık yapılması gerekmektedir. SEDEX Danışmanlığı almadan bu denetimlere hazır olunması pek mümkün değildir. Zira, bu denetimler sırasında yukarıda da bahsedildiği gibi sağlanması gereken çok fazla sayıda kriter ve dikkat edilmesi gereken çok önemli detaylar bulunmaktadır. SEDEX eğitimi kapsamında bunların hepsi anlatılmakta ve şirketin hızlı ve kolay bir denetim süreci geçirmesi sağlanmaktadır.
SEDEX Denetimi
SEDEX Belgesi almak için tedarikçi veya satın alan taraf fark etmeksizin, şirketlerin uyması gereken belli başlı kriterler mevcuttur. Bu kriterlerin genel adı SMETA’dır.
SMETA (Sedex Members Ethical Trade Audit), Dünya üzerinde en yaygın kullanıma sahip etik denetim formatlarından biridir. Zira SMETA, Kurumsal Sosyal Sorumluluk alanında, en iyi uygulamaları bir araya getirmiş bir yapıya sahiptir. Buna göre SMETA konsepti; Ethical Trading Initiative (ETI) Base Code adı verilen evrensel kriterleri baz almaktadır. SMETA kapsamında gerçekleştirilen denetimlerde odak noktası; çalışma şartları, iş güvenliği, etik iş uygulamaları ve ekolojik standartlardır.
SEDEX Belgesi için temeli oluşturan SMETA, amacına uygun olarak, kendi içinde de sürekli gelişmektedir. Bu sayede, zamanın getirdiği problemlere ve ortaya çıkan gelişmelere göre güncellenmektedir. SMETA’nın en güncel versiyonu SMETA 6.1 olmuştur. Güncellemelerde temel prensipler korunurken, insan hakları ve geçici çalışma gibi konularda bazı güncellemeler yer almaktadır.
SEDEX denetimleri genellikle 3-4 haftalık, yarı haberli, 3. taraf bağımsız denetim olarak gerçekleştirilmektedir. ETI, Sedex platformunu kullanmaktadır. Yukarıda bahsi geçen ETİ kriterlerine ve yerel kanunlara göre değerlendirilen işletmeye detaylı bir rapor ve düzeltme planı verilir. Geçerliliği 12 aydır.
SEDEX Belgesi Nasıl Alınır?
SEDEX Belgesi alabilmek için SMETA kriterlerine uygun şekilde, 3 ana adımdan oluşan bir denetim sürecini, başarıyla tamamlamak gerekmektedir.
Öz Değerlendirme Formu
SEDEX ve SMETA için yapılacak denetimler başlamadan önce, başvuru yapan şirketlerin çeşitli öz değerlendirme formlarını doldurmaları istenir.
Denetim Alanı Oluşturulmalı
SEDEX Belgesi için yapılacak denetimlerde, denetçi bir ekip şirketin sosyal yönetim dokümantasyonunun SMETA şartlarına uygunluğunu kontrol edecektir. Bu noktada, yapılacak denetimlerin süresi, şirkette çalışan kişi sayısı ve şirket ölçeği ile doğru orantılı olarak artabilmektedir.
Raporlama
SEDEX/SMETA denetimleri tamamladıktan sonra, denetçiler tarafından ilgili şirkete bir harekât planı ve detaylı raporlar sunulur. Düzenleyici Hareket Planı (Corrective Action Plan – CAPR) olarak adlandırılan bu kılavuz doğrultusunda şirket, eksik yönlerini geliştirmek için gereken hamlelerden haberdar olmaktadır.
SEDEX’in ilgili kurulları tarafından belirlenen bu adımlar yine SEDEX’in yetkilendirdiği ön denetim şirketleri veya bağımsız çalışan denetçiler tarafından yürütülmektedir.